

TATAR
OPEN HOUSE

Pennsylvania, 2025
📍 2047 Pumping Station Rd, Fairfield, PA 17320, United States
Программа
Программа турында тулырак белү өчен мәгълүмат билгесенә басыгыз.
Ясалма интеллект ярдәмендәге алдашулар белән онлайн укытуда ничек көрәшергә?

Тумышы белән Казаннан. Казан дәүләт университетының Халыкара мөнәсәбәтләр һәм сәясәт белеме факультетын тәмамлап,
• Вашингтон университетында (University of Washington) икътисад белгечлеге буенча докторантурада (Ph.D.) укый.
• Вашингтон Университеты бизнес-мәктәбендә профессор ассистенты булып эшли, укыта.
Гани Нурмөхәммәтов — хәзерге вакытта Вашингтон университетында икътисад юнәлешендә Ph.D. дәрәҗәсенә дәгъва кылучы аспирант (докторантураны 2023 елда тәмамлавы көтелә). UW’га кадәр ул 2015 елда Сент-Клауд дәүләт университетында кулланма икътисад буенча магистр дәрәҗәсен ала, ә 2007 елда Россиянең Казан дәүләт университетында Халыкара мөнәсәбәтләр белгечлеге буенча бакалавр дәрәҗәсенә тиң белем ала.
Ганиның тикшеренү эшләре макроикътисад, халыкара икътисад һәм икътисади үсеш юнәлешләренә карый. Аның төп фәнни хезмәте — мигрант акчаларының үсеш кичерүче илләрдә кешелек капиталы туплануы аша икътисади үсешкә йогынтысын өйрәнүгә багышланган. Моннан тыш, ул Мисырда төрле дәүләт бурычы режимнары шартларында фискаль сәясәт нәтиҗәлелеген тикшергән эшләр дә нәшер иткән.
PhD укуы белән беррәттән, Гани 2015 елдан бирле Вашингтон университетында укытучы ярдәмчесе һәм инструктор булып эшли.
Ул Business School (Foster), Икътисад факультеты һәм Статистика факультетында дәресләр укыта. Аның дәресләре арасында: статистикага кереш, макро- һәм микроикътисад, операцияләр белән идарә итү кебек фәннәр бар. Ул бакалавр һәм магистр студентларына белем бирә.Гани шулай ук төрле программа телләрендә һәм аналитик платформаларда эшли белә. UW’га кадәр ул Россиядә икътисади тикшеренүләр өлкәсендә эшли — шул исәптән Казан дәүләт университетының Икътисади тикшеренүләр үзәгендә һәм “Алабуга” махсус икътисади зонасының үсеш проектында катнаша.
Тиздән монда аннотацияне укып булачак.
Барлык мөмкинлекләрне исәпкә алмаганда: сайлау модельләрендә чикләнгән игътибар

Көнбатыш Онтарио университетының икътисад кафедрасында доцент. Төп фәнни кызыксыну юнәлешләре – эконометрика теориясе, тармак икътисады (industrial organization) һәм кулланма эконометрика.
Бу чыгыш сайлау модельләрендә чикләнгән игътибар проблемасын өйрәнә. Ул кешеләрнең һәм компанияләрнең барлык альтернативага игътибар итмәгән очракта ничек карар кабул итүләрен тикшерә. Стандарт модельләрдә агентлар тулысынча рациональ һәм барлык вариантларны белә дип фараз ителә, әмма чынбарлыкта игътибар чикле, һәм кайбер мөмкинлекләр күз уңыннан читтә кала. Шул сәбәпле, агентлар үзләре өчен иң яхшы карарны кабул итмәскә мөмкин.
Мин бу концепцияне өч мисалда тикшерәм:
1. акчалата лотереяләр арасыннан сайлаучы эксперимент катнашучылары,
2. кибеттә бөртекле продукция сайлаучы кулланучылар,
3. һәм яңа кибетне кайсы шәһәрдә ачу турында карар кабул итүче фирмалар.
Һәр очракта да, мин чикләнгән игътибарның рациональ модельләр фараз иткәннән аерылып торган системалы карар үрнәкләренә китерүен күрсәтәм. Бу үзенчәлекне очраклы файдалану модельләренә (random utility models) кертеп, без икътисади карарларны чынбарлыкка якынрак аңларга ирешәбез – бигрәк тә когнитив чикләүләр шартларында.
Татар тарихына җан өрү

Даниэлль Росс — Ислам һәм Рус-Совет тарихы буенча доцент. Аның тикшеренү өлкәләре арасында рус һәм совет хакимияте астында яшәгән төрки телле мөселман халыклар — Идел буе татарлары, башкортлар һәм казахлар тарихы бар. Ул төрки телле әдәбият, ислам мәгарифе, ислам хокукы, гендер һәм колониализм темаларына махсуслаша.
Ул "Tatar Empire: Kazan’s Muslims and the Making of Imperial Russia" (2020) исемле китабын, күпсанлы фәнни мәкаләләр һәм китап бүлекләре бастырган. Шулай ук Паоло Сартори белән берлектә "Sharīʿa in the Russian Empire: The Reach and Limits of Islamic Law in Central Eurasia" (2020) исемле җыентыкны мөхәррирләгән.Даниэлль Росс — “Үзәк Евразиядә Исламны өйрәнү комиссиясе әгъзасы.” Аның хәзерге китап проекты «Без китмибез»
Тиздән монда аннотацияне укып булачак.
Классик музыка аша хикәя аңлату

Рамилә Сәүбәнова - Төньяк Америкада яшәүче, Балтимор шәһәрендә иҗат итүче татар пианисткасы, педагог, һәм Джон Хопкинс университетының Пибоди консерваториясен тәмамлап, музыкаль сәнгать докторы (DMA) дәрәҗәсенә ия булган сәнгать әһеле.
Аның музыка өлкәсендәге юлы Түбән Камадагы 30нчы гимназиядә башлана. Аннары ул Казанның Нәҗип Җиһанов исемендәге махсус музыка мәктәбендә (2013), соңрак Казан дәүләт консерваториясендә (2018) белем ала. 2018–2023 еллар арасында Рамилә Америкада Пибоди консерваториясендә магистратура һәм музыкаль сәнгать докторантурасы программаларын уңышлы тәмамлый. Ул Александр Штаркман классыннан белем алган.
2024–2025 елларда ул АКШта «Татар музыкасы концертлар сериясе»н оештыра һәм Джон Хопкинс университеты белән берлектә татар классик музыкасына багышланган фильм проектын башлап җибәрә. Шулай ук Балтимор шәһәрендә узучы Union Square Soirée салон концертлар сериясенең нигез салучысы һәм җитәкчесе булып тора.
Профессиональ музыкант, жюри әгъзасы һәм укытучы буларак актив эшчәнлек алып бара. Рамилә Саубанованың беренче альбомы 2025–2026 елларда дөнья күрергә тиеш.
Әкиятләр — кыска фортепиано әсәрләре буларак, рус композиторы Николай Медтнерның (1880–1951) иң яраткан формаларыннан берсе булган. Музыкаль әкият жанры XIX гасыр башында ук барлыкка килсә дә, бу юнәлешне Медтнер кебек тирәнтен һәм өзлексез өйрәнгән башка композитор булмаган.
Утыз сигез «Әкият» әсәре рус халык иҗатыннан һәм дөнья әдәбиятыннан илһам алып иҗат ителгән. Әмма Медтнер конкрет хикәяләрне турыдан-туры сөйләп бирү урынына, киңрәк, поэтик һәм фантазиягә нигезләнгән дөньяга ишарә итәргә өстенлек биргән. Күп кенә әсәрләрендә исеме юк — бу тыңлаучыны музыканы үзенчә аңларга чакырган махсус алым булып тора.
Музыкаль хикәяләү жанры мине дә рухландырды һәм «Татар концерт-әкияте» дигән проект тудырды — фольклор, классик музыка һәм милли традицияләрне берләштергән иҗади эш. Медтнер әсәрләре кебек үк, бу проект та сюжет белән тавыш арасындагы чикләрне юып, ата-бабалар тавышы белән заманча иҗатны бер мәйданда очраштыру максатын куя.
Формасы белән гади тоелса да, бу миниатюраларда тулы бер эчке дөнья — серле, лирик һәм тирән кешелеклелек яшеренгән. Шулай да Медтнерның «Әкиятләре» бүгенге көндә тиешенчә өйрәнелмәгән һәм концерт программаларында сирәк яңгырый. Әлеге чыгышымда мин бу әсәрләрнең үзенчәлеген аның хатлары, композицияләре һәм, бигрәк тә, шәхси язмалары аша ачып күрсәтергә тырышам.
Өметем — бу жанрга яңадан игътибар җәлеп итү, аңа яңача бәя бирү һәм заманча аудиториягә җиткерү.
Күптеллелек көчен һәм татар телен белүне маркетинглау

Чулпан Хисматова, карар кабул итү, тел, кешелек, җирле халыклар (indigeneity) һәм милли бизәк сәнгате арасында багланышларны өйрәнә. Ул Дюк университетының (Duke University) бихевиористик лабораториясен җитәкли, шулай ук www.UniqueLeatherMosaic.com сайты өчен эчтәлек тудыра һәм кураторлык итә.
Чулпан Казан дәүләт университетында чагыштырма лингвистика юнәлеше буенча филология һәм педагогика фәннәре буенча магистр һәм кандидат дәрәҗәләрен алган. Шулай ук ул Дюк университетында бихевиористик тикшеренү методологиясе һәм техник коммуникация буенча сертификатлар алган.
Чулпан берничә тел кулланып үзенең фикерләү сәләтен актив саклый һәм карарларны аңлап кабул итүне тәэмин итә. Ул туган телләрне өйрәнүне һәм саклауны, кулдан эшләнгән һөнәрчелекне һәм артык куллануга нигезләнмәгән, сакчыл яшәү рәвешен пропагандалый.
Ясалма интеллект дәверендә кешенең үз туган телен өйрәнүе һәм саклавы еш кына файдасыз һәм практик булмаган гамәл кебек кабул ителә. Бу чыгышымда мин күптеллелекне – шул исәптән ата-баба телен – үзләштерү, камилләштерү һәм саклау аша миебезне актив эшләтеп торуның әһәмиятен ассызыкларга телим.
Кечкенә чакта телне «җиңел» үзләштерү һәм олы яшьтә аңлы рәвештә шушы телне өйрәнүгә вакыт һәм көч кую – болар барысы да ми сәламәтлеге өчен кирәкле синаптик активлыкны тәэмин итә.
Мин сезнең эчке һәм тышкы мотивациягезне арттыра ала торган «ингредиентлар» турында сөйләрмен – алар туган татар телегезне өйрәнү һәм саклау юлында этәргеч бирәчәк. Бу гына түгел, бу эш – сезнең шәхси миегез өчен генә түгел, уртак ана телебезнең киләчәге өчен дә әһәмиятле.
Татар теле идеологиясе: Ышанулар, гамәлләр һәм киләчәк юллар

Алимә Сәләхетдинова тумышы белән Казаннан. Казан дәүләт университетында тарих татар тарихы һәм белем бирү юнәлешендә магистр дәрәҗәсен алган.
Хәзерге вакытта ул Оттава университетында ике теллелек буенча магистратурада укый һәм профессор Николай Славиков җитәкчелегендә фәнни-тикшеренү ярдәмчесе булып эшли. Аризона штаты университетының Критик Телләр Институтында татар теле укытучысы, онлайн “Alima Academy” татар мәктәбе директоры.
Бу чыгыш хәзерге татар теленең кулланылышын формалаштыручы тел идеологияләрен тикшерә, бигрәк тә постсовет Татарcтанда «cаф татар теле» турындагы карашларны анализлаган Сюзан Вертһаймның эшләренә нигезләнә.
Вертһайм татар телен «саф» итеп саклау омтылышының милләтчелек, каршылык белдерү һәм аутентиклык символы булуын күрсәтә. Бу нигездә мин бу идеологияләрнең бүген дә телгә булган мөнәсәбәткә, тел өйрәнү сайлавына һәм көндәлек тел практикасына ничек тәэсир итүен караячакмын — һәм бу Татарстанда гына түгел, диаспора шартларында да шулай.
Шулай ук бу карашларның тел куллану барышында оялу, горурлану яки үз-үзеңә ышанмау кебек хисләр белән ничек бәйле булуын тикшерәчәкмен, бигрәк тә яшьләр һәм ике телле кешеләр арасында. Теорияне тормыштагы тәҗрибә белән бәйләп, бу чыгыш татар телен саклауның тагын да колачлырак һәм көчле юнәлешләрен уйларга чакыра.
Документаль фильм – «Казан җөе»

“Qul Eşe” татар традицион һөнәрчелеге концептуаль мәктәбенә нигез салучысы
Әлеге фильм мәшһүр Арча читек фабрикасы, борынгы милли җөйнең һәм милли аяк киемнәренең барлыкка килү тарихы, үсеше, юкка чыга язуы һәм кабат яңарышы турында. Фильм әлегә Татарстанда прокатка чыкты гына, ирекле куллануда юк, һичшиксез, килегез карагыз!
Мөселман һәм төрки халыклар кул эшләренең үзара бәйләнешен Казан җөе һәм Каюлы күн сәнгате аша тоташтыру

Чулпан Хисматова, карар кабул итү, тел, кешелек, җирле халыклар (indigeneity) һәм милли бизәк сәнгате арасында багланышларны өйрәнә. Ул Дюк университетының (Duke University) бихевиористик лабораториясен җитәкли, шулай ук www.UniqueLeatherMosaic.com сайты өчен эчтәлек тудыра һәм кураторлык итә.
Чулпан Казан дәүләт университетында чагыштырма лингвистика юнәлеше буенча филология һәм педагогика фәннәре буенча магистр һәм кандидат дәрәҗәләрен алган. Шулай ук ул Дюк университетында бихевиористик тикшеренү методологиясе һәм техник коммуникация буенча сертификатлар алган.
Чулпан берничә тел кулланып үзенең фикерләү сәләтен актив саклый һәм карарларны аңлап кабул итүне тәэмин итә. Ул туган телләрне өйрәнүне һәм саклауны, кулдан эшләнгән һөнәрчелекне һәм артык куллануга нигезләнмәгән, сакчыл яшәү рәвешен пропагандалый.
T«Казан җөе» документаль фильмы – Казан янындагы Арча шәһәрчегендәге җитештерү фабрикасы эшчеләре күзлегеннән Каюлы күн исемле уникаль татар сәнгате турында җылы, тетрәндергеч тарих сөйли. 1960–2002 елларда бу фабрика читекләр (саклагыч күн паннолар) җитештергән һәм борынгы сәнгатьне саклаучы бердәнбер урын булган.
Чыгышымда мин Идел буе татарлары һәм аларның борынгы бабалары (Идел-Уралның «төшке халкы» — саклар, төрки күчмә халыклар, Идел болгарлары, Олуг Урда «тартарлары», кыпчаклар, бәҗәнәкләр, Казан ханлыгы мөселманнары, Мәскәү һәм Россия империясе татарлары, ТАССР һәм Татарстан Республикасы халкы) мең еллар дәвамында осталык белән үстергән дөньякүләм танылган күн эшкәртү һәм һөнәрчелек тарихының төп моментларын искә төшерәчәкмен.
Шулай ук мин Казан җөенә охшаш тегү технологиясен башка мөселман илләрендәге күн осталары куллануы турында мисаллар китерәчәкмен. Интерактив уен барышында без татар Каюлы күн сәнгатенең орнаментлары һәм символик элементларының төрки халыкларның тукыма эшләре белән охшаш якларын ачыкларбыз.
Open Tatar House — ул Төньяк Америкада яшәүче яшь татарларның хыялыннан туган, көчле рухлы яңа мәйдан. Бу — традицияләр белән яңа энергия очрашкан урын. Бу — тел, үз-аң һәм җәмгыять өчен янып йөрүче яшьләрнең мини-саммиты.
Бу безнең беренче адымыбыз түгел. 2023 елның декабрендә без Төньяк Америкада беренче Tatar Summitны оештырдык. Ул ике көн дәвамында галимнәрне, иҗатчыларны һәм үзгәрешләр тудыручыларны Дурһэм (NC) шәһәрендә берләштерде. Бу очрашу бергә эшләгәндә нинди зур көчкә ия булуыбызны күрсәтте.


Open Tatar House белән без бу рухны тагын да югарырак дәрәҗәгә күтәрәбез — яшьләр җитәкчелегендәге, ачык, җанлы, бар кешене колачлаучы киңлек тудырабыз. Киләчәкне күрергә телисезме? Аланга килегез: ул нәкъ менә шушында безнең белән башлана.
Open Tatar House — TatarAlan EastCoast 2025 проекты кысаларында уза.